Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne.
Spis wierzytelności
Od 1 stycznia 2016 r. wchodzi w życie ustawa Prawo restrukturyzacyjne oraz zmieniona ustawa Prawo upadłościowe. Nowe rozwiązania mają pomóc przedsiębiorcy w sytuacjach kryzysowych i umożliwić przeprowadzenie postępowania naprawczego. Zgodnie z ustawą firmy znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej będą mogły skorzystać z czterech procedur restrukturyzacyjnych: o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego i postępowania sanacyjnego. Przedsiębiorca będzie mógł wybrać procedurę optymalną do swojej sytuacji.
Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne
Przyspieszone postępowanie układowe umożliwi przeprowadzenie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego, nie obejmującego etapu zgłaszania sprzeciwów wierzycieli do listy wierzytelności (o ile wierzytelności sporne nie przekraczają w sumie 15% kwoty wszystkich wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem) Przez tę wspólną cechę uzasadnione jest używanie pojęcia: uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne w odniesieniu do dwóch postępowań: postępowania o zatwierdzenie układu i przyspieszonego postępowania układowego.
Elementem rozróżniającym postępowanie o zatwierdzenie układu od przyspieszonego postępowania układowego jest stopień udziału sądu (sędziego – komisarza) w przeprowadzeniu tych postępowań oraz stopień ochrony przed działaniami wierzycieli. W przyspieszonym postępowaniu układowym to sąd, a nie sam dłużnik, będzie wyznaczał osobę nadzorcy sądowego, a ponadto w przyspieszonym postępowaniu układowym możliwe będzie zastosowanie określonych instrumentów prawnych chroniących majątek dłużnika przed egzekucją wierzytelności objętych układem. Bowiem po otwarciu przyspieszonego postępowania układowego postępowania egzekucyjne zostaną od razu zawieszone z mocy prawa, a dokonane zajęcia rachunków bankowych będą mogły być uchylone przez sędziego – komisarza. Wiąże się to głównie z sytuacją, w których dłużnik będzie chciał uzyskać natychmiastową ochronę sądową przed egzekucjami prowadzonymi przez część wierzycieli sprzeciwiających się propozycjom układowym. Czasami kondycja finansowa przedsiębiorstwa dłużnika może być na tyle trudna, że dalsze prowadzenie egzekucji zniweczy możliwość zawarcia jakiegokolwiek układu.
Przyspieszone postępowanie układowe
Przyspieszone postępowanie układowe rozpoczyna się złożeniem do sądu restrukturyzacyjnego wniosku o otwarcie postępowania, kończy natomiast z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o zatwierdzeniu bądź odmowie zatwierdzenia układu albo o umorzeniu postępowania układowego. Przyspieszone postępowanie układowe umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie oraz może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Z przyspieszonego postępowania układowego będą chcieli zatem skorzystać przede wszystkim ci zadłużeni przedsiębiorcy, których sytuacja jest już na tyle trudna, że dalsze prowadzenie wobec nich egzekucji może uniemożliwić zawarcie układu. Z drugiej strony, niski poziom spornych wierzytelności, poniżej 15 % sumy wierzytelności uprawniających do głosowania, powinien dać dłużnikowi możliwość szybkiej, trwającej 2 – 3 miesiące restrukturyzacji.
Tryb uproszczony sporządzania spisu wierzytelności
Szybkiemu przeprowadzeniu restrukturyzacji powinna pomóc uproszczona procedura zatwierdzenia spisu wierzytelności. Nie będzie bowiem możliwości składania w przyspieszonym postępowaniu układowym sprzeciwów do spisów, a jedynie zastrzeżeń i to tylko przez dłużnika, co do umieszczenia wierzytelności w spisie. Skutkiem zgłoszenia zastrzeżenia będzie dokonanie przez sędziego-komisarza zmian spisu wierzytelności oraz spisu wierzytelności spornych. Z kolei wierzyciel, którego wierzytelność zostanie uznana za sporną będzie mógł wnosić o dopuszczenie do udziału w zgromadzeniu wierzycieli. Warto również zauważyć, że tylko w przyspieszonym postępowaniu układowym, sędzia-komisarz zatwierdzi spis wierzytelności już na zgromadzeniu wierzycieli, co zapewnie przyspieszy restrukturyzacje. Natomiast w zwykłym postępowaniu układowym i postępowaniu sanacyjnym dokona tego po upływie terminu na wniesienie sprzeciwów, a w przypadki ich wniesienia dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia w przedmiocie sprzeciwu. Jeżeli weźmiemy w dodatku pod uwagę, że na wniesienie sprzeciwu wierzyciel będzie miał 2 tygodnie od dnia obwieszcza listy w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości, a z kolei jego rozpoznanie przez sędziego-komisarza powinno nastąpić w terminie 2 miesięcy od dnia wniesienia, to doskonale zatem widać, że przyspieszone postępowanie układowe jest dla zadłużonego przedsiębiorcy możliwością na szybką, a zarazem chroniącą przed egzekucją już od pierwszego dnia postępowania, restrukturyzację. Uproszczoną procedurę tworzenia spisu wierzytelności przewiduje również postępowanie o zatwierdzeniu układu. Prowadzone będzie samodzielnie przez dłużnika przy aktywnym udziale wierzycieli oraz nadzorcy układu. Sąd jest zaangażowany w postępowanie w stopniu absolutnie minimalnym bo ogranicza się zaledwie do wydania postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia układu przyjętego przez wierzycieli w drodze samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika.
Postępowanie układowe
Postępowanie układowe umożliwia dłużnikowi, niemogącemu prowadzić przyspieszonego postępowania układowego, zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Postępowanie układowe w tym trybie może prowadzić dłużnik, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Przekroczenie tego progu wymusza bowiem rozstrzygniecie sporów między dłużnikiem a wierzycielem w ramach procedury związanej z rozpoznaniem sprzeciwów do spisu wierzytelności (i ewentualnych zażaleń) w celu ustalenia grona podmiotów, które podejmą decyzję co do losów zaproponowanych propozycji układowych, a to z kolei powoduje wydłużenie postępowania. Konieczne było więc wprowadzenie w postępowaniu układowym dodatkowych zabezpieczeń interesów wierzycieli, które są dodatkowo narażone w postępowaniu, gdy trwa dłużej.
