Z chwilą wejścia w życie , tj. od dnia 1 stycznia 2016r. ustawy Prawo restrukturyzacyjne otwarły się nowe możliwości zapobieżenia likwidacji zadłużonych przedsiębiorstw .
Prawo restrukturyzacyjne pozwala na dokonanie takich czynności , które zmierzają do utrzymania firmy dłużnika, w tym miejsc pracy a jednocześnie czynności te chronią wierzycieli , bowiem dają możliwość wykonania zawartych już umów.
Prawo restrukturyzacyjne pozwala na przeprowadzenie skutecznego postępowania reformującego przedsiębiorstwo borykające się z trudnościami finansowymi w celu zachowania nie tylko majątku dłużnika ale i zaspokojeniu zobowiązań ciążących na dłużniku.
Ustawa Prawo restrukturyzacyjne zakłada cztery postępowania restrukturyzacyjne:
1. postępowanie o zatwierdzenie układu;
2. przyspieszone postępowanie układowe;
3. postępowanie układowe;
4. postępowanie sanacyjne.
Cechy wspólne postępowań restrukturyzacyjnych
Wszystkie postępowania mają na celu restrukturyzację przedsiębiorstwa dłużnika – w pierwszej kolejności jego zobowiązań, a także jego majątku, sposobu zarządzania przedsiębiorstwem oraz zatrudnienia.
Postępowania te zapewniają wybór formy restrukturyzacji zależnej do potrzeb konkretnego przedsiębiorstwa, w konkretnej sytuacji finansowej.
Do wszystkich postępowań mają zastosowanie te same regulacje dotyczące zakresu wierzytelności objętych układem, propozycji układowych, zawarcia i zatwierdzenia układu i jego skutków, a także zasady zmian i uchylenia układu.
Wszystkimi postępowaniami restrukturyzacyjnymi są objęci przedsiębiorcy niewypłacalni, jak i przedsiębiorcy zagrożeni niewypłacalnością.
Zastosowanie postępowań restrukturyzacyjnych do dłużników niewypłacalnych jest uzasadnione interesem wierzycieli, bowiem korzystniejsze może być zaspokojenie wierzycieli w wyniku realizacji układu niż w drodze likwidacji majątku dłużnika w postępowaniu upadłościowym.
Postępowania restrukturyzacyjne mają doprowadzić do zaspokojenia wierzycieli w drodze wykonania zawartego i zatwierdzonego przez sąd układu , który umożliwi w sposób optymalny zaspokojenie wierzycieli, przy maksymalnej ochronie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa.
Należy, w tym miejscu, zaznaczyć , że zdolności restrukturyzacyjnej nie ma Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego oraz zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, a także fundusze inwestycyjne.
Krótka charakterystyka postępowań restrukturyzacyjnych
Postępowanie o zatwierdzenie układu i przyspieszone postępowanie układowe mogą się toczyć tylko wtedy, gdy suma spornych wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem nie będzie przekraczała 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
W tych postępowaniach przewiduje się uproszczoną procedurę tworzenia spisu wierzytelności.
Postępowanie o zatwierdzenie układu prowadzi samodzielnie dłużnik przy udziale nadzorcy układu .
Rola sądu ogranicza się do wydania postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia układu przyjętego przez wierzycieli w drodze samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika.
W przyspieszonym postępowaniu układowym nadzorca sądowy sporządza i składa sędziemu – komisarzowi plan restrukturyzacyjny uwzględniający propozycje restrukturyzacji przedstawione przez dłużnika , spis wierzytelności , spis wierzytelności spornych a sędzia – komisarz , niezwłocznie, wyznacza termin zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem.
Postępowanie układowe cechuje się m.in. tym , iż w terminie 30 dni od dnia otwarcia postępowania układowego nadzorca sądowy ustala skład masy układowej – sporządzenie spisu inwentarza – na podstawie wpisów w księgach dłużnika i dokumentów niespornych.
Wraz ze spisem inwentarza dokonywane jest oszacowanie mienia wchodzącego w skład masy układowej.
W postępowaniu sanacyjnym sąd uwzględniając wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego odbiera , co do zasady, zarząd własny dłużnikowi i wyznacza zarządcę, który m.in. ustala skład masy sanacyjnej oraz sporządza spis wierzytelności.
Danuta Feldy radca prawny
